A study of greek pupils' understanding of the chemical aspects of photosynthesis

Abstract

Ένα από τα ερευνητικά αντικείµενα του επιστηµονικού πεδίου της ∆ιδακτικής των Φυσικών Επιστηµών είναι αυτό της καταγραφής των παρανοήσεων των µαθητών. Παρανοήσεις έχουν αναφερθεί για πολλές έννοιες και φαινόµενα των Φυσικών Επιστηµών. Ανάµεσα στα βιολογικά θέµατα, η Φωτοσύνθεση, ένα κατ’ εξοχήν διαθεµατικό αντικείµενο, είναι αυτό για το οποίο έχουν καταγραφεί στη διεθνή βιβλιογραφία σηµαντικές παρανοήσεις. Οι παρανοήσεις αυτές αφορούν σε όλες τις διαστάσεις της Φωτοσύνθεσης, µε πιο µελετηµένη αυτή που σχετίζεται µε τη διαδικασία θρέψης του φυτού. Η τελευταία έχει µελετηθεί και στην Ελλάδα. Σκοπός της µελέτης ήταν να διερευνηθεί συνολικά ποιες από τις καταγεγραµµένες στη διεθνή βιβλιογραφία παρανοήσεις παρατηρούνται και στους έλληνες µαθητές της Α΄ Γυµνασίου, στη διάρκεια της οποίας διδάσκεται η Φωτοσύνθεση. Για το σκοπό αυτό αναπτύχθηκε Ερωτηµατολόγιο κλειστού τύπου το οποίο, µετά από διαδικασία αξιολόγησης, διακινήθηκε σε µαθητές 7 σχολικών µονάδων διασκορπισµένων στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα που αφορούν τόσο στη χηµική διάσταση της Φωτοσύνθεσης όσο και στην ενεργειακή, η οποία και θεωρείται η πιο δύσκολη διάσταση του φαινοµένου αλλά και συνδέεται άµεσα µε τη χηµική διάσταση. Από την επεξεργασία των απαντήσεων των µαθητών, τόσο ανά ερώτηση όσο και µε διασταύρωση των απαντήσεων του ίδιου µαθητή σε συνδυαζόµενες ερωτήσεις, επιβεβαιώθηκε ότι και στην Ελλάδα οι µαθητές, αν και κατανοούν ότι ο ήλιος δίνει ενέργεια για τη Φωτοσύνθεση, δεν κατανοούν το είδος της ενέργειας αυτής (οι µισοί µαθητές πιστεύουν ότι αυτή είναι θερµότητα ή και θερµότητα). Αναδείχθηκε όµως παράλληλα και η δυσκολία των µαθητών της Α΄ Γυµνασίου να κατανοήσουν τη Φωτοσύνθεση ως χηµική διεργασία. Έτσι, δεν αναγνωρίζουν τόσο τα αντιδρώντα όσο και τα προϊόντα, αλλά κυρίως τα αντιδρώντα της Φωτοσύνθεσης, ενώ εµπλέκουν τη χλωροφύλλη στην αντίδραση είτε ως αντιδρών είτε ως προϊόν.